TỔ CHỨC ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC
Nguyên tắc cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh
- Đảm bảo tính khoa học
+ Kiến thức cung cấp cho trẻ phải đơn giản, chính xác, có hệ thống và không được tùy tiện. Những kiến thức cung cấp cho trẻ mầm non là kích thích tiền khoa học là kiến thức tiền khoa học và kiến thức đời sống. Hệ thống kiến thức cung cấp cho trẻ phải liên tục trong cả 3 độ tuổi và phải phù hợp với trình độ nhận thức ở từng độ tuổi.
+ Kiến thức cung cấp cho trẻ thường đi từ dễ đến khó từ đơn giản đến phức tạp. Cho trẻ làm quen với các đối tượng gần gũi, quen thuộc rồi mới đến các đối tượng ở xa mà trẻ ít được tiếp xúc.
- Đảm bảo tính phát triển
+ Cần cho trẻ làm quen với các sự vật hiện tượng trong các trạng thái khác nhau và cho trẻ cảm nhận được sự phát triển, thay đổi của chúng
Ví dụ:làm quen với bông hoa trẻ phải biết là trước bông hoa là nụ sau bông hoa là quả hoặc hoa tàn.
+ Các sự vật hiện tượng xung quanh rất phong phú, đa dạng, vì vậy cần áp dụng nguyên tắc day một biết mười tức là dạy trẻ cách tìm hiểu khám phá một số đối tượng tiêu biểu, từ đó trẻ sẽ tự làm quen với các đối tượng khác
-Đảm bảo tính thực tiễn
+Thực tiễn là cơ sở của nhận thức. Vì vậy các nội dung cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh phải xuất phát từ thực tiễn thiên nhiên và xã hội địa phương của trẻ.
+ Giáo viên cần vận dụng linh hoạt các gợi ý của chương trình đồng thời tận dụng những điều kiện, hoàn cảnh ở địa phương để lựa chọn nội dung cho trẻ làm quen với môi trường từ các chủ đề.
+ Giáo viên cần biết và tìm hiểu điều kiện tự nhiên, văn hóa, phong tục, tập quán và truyền thống của địa phương trước khi tiến hành cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh.
- Đảm bảo tính tích cực hoạt động của trẻ
+ Hoạt động cá nhân là một trong những nhân tố quyết định sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ, đồng thời tổ chức hoạt động theo hướng tích cực hóa hoạt động của trẻ cũng là yêu cầu cơ bản của chương trình giáo dục mầm non
+ Vai trò của giáo viên là phải tạo được môi trường hoạt động phong phú, đa dạng, và hấp dẫn.
+Giáo viên cần động viên khuyến khích và tạo nhiều cơ hội cho trẻ được trải nghiệm, ứng dụng những điều đã biết vào trong thực tiễn
+Giáo viên cần phải sử dụng các phương pháp nhằm phát huy cao độ tính tích cực hoạt động của trẻ. Tính tích cực của trẻ phải được biểu hiện ở các hoạt động tiếp xúc với các đối tượng bằng nhiều giác quan và các hoạt động tư duy linh hoạt.
Nguyên tắc hình thành biểu tượng toán cho trẻ mầm non
- Học đi đôi với hành, giáo dục gắn liền với cuộc sống
Một trong những đặc điểm của trẻ là chóng nhớ mà quên, vì vậy sau khi đã hình thành biểu tượng toán cho trẻ cần tổ chức cho trẻ thực hành nhằm cũng cố, khắc sâu những biểu tượng cho trẻ.
Bên cạnh đó, việc dạy trẻ phải xuất phát từ cuộc sống gần gũi quen thuộc với trẻ, cần tạo điều kiện để trẻ được tham gia vào các trò chơi hoặc các hoạt động thực tế trong cuộc sống hằng ngày.
-Đảm bảo tính phát triển
Theo các nhà tâm lý học thì việc dạy trẻ là hướng tới với trẻ tới vùng phát triển gần nhất. Điều đó có nghĩa việc hình thành biểu tượng toán cho trẻ phải là quá trình phát triển. Đó là sự phát triển về tư duy, phát triển năng lực nhận biết, phát triển hứng thú. Trong quá trình hình thành biểu tượng toán nguyên tắc này được thể hiện rõ nét về sự phát triển nội dung và phương pháp.
Về nội dung thể hiện sự mở rộng lớn, nâng cao dần mức độ đối với từng độ tuổi khác nhau.
Về phương pháp tính phát triển thể hiện trong hệ thống câu hỏi và sự hướng dẫn cho phù hợp với nội dung và độ tuổi.
- Đảm bảo tính khoa học
Nói đến tính khoa học là nói đến sự chính xác toán học. Toán học là ngành khoa học đòi hỏi tính chính xác cao. Vì thế trong quá trình hình thành biểu tượng toán, tính khoa học được thể hiện ở các phương diện: ngôn ngữ, đồ dùng trực quan, ký hiệu, hình vẽ … Tính khoa học còn được thể hiện ở việc dạy trẻ nắm được bản chất, các mối quan hệ cơ bản, thể hiện tính khái quát cao.
- Đảm bảo tính trực quan
+ Khi lựa chọn đồ dùng trực quan cần chú ý phù hợp với nội dung bài dạy, với chủ đề, điều kiện trường, lớp, địa phương.
+ Đảm bảo tính thẩm mỹ, an toàn, hợp vệ sinh. Khi sử dụng các đồ dùng trực quan,cô giáo nên lựa chọn thời điểm cho phù hợp, phải sử dụng đúng lúc, đúng chỗ nhằm phát huy tác dụng của các đồ dùng trực quan. Có thể phối kết hợp các loại đồ dùng trực quan và nâng cao hiệu quả của quá trình dạy học.
- Đảm bảo tính trình tự và hệ thống.
Để đảm bảo nguyên tắc này thì nội dung cũng như phương pháp hình thành biểu tượng toán cho trẻ được sắp xếp theo trình tự nhất định nghĩa là phải đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ gần đến xa, từ cái đã biết đến cái chưa biết.
-Đảm bảo tính vừa sức
Vừa sức là không quá khó và cũng không quá dễ, dạy học chỉ thực sự mang lại hiệu quả khi nó vừa sức. Tính vừa sức thể hiện sự phù hợp đối với từng độ tuổi và đối với từng cá nhân trẻ. Đối với những kẻ khá, giỏi cần đặt các câu hỏi khó hơn. Đối với những kẻ yêu cần có những câu hỏi gợi mở, dẫn dắt trẻ.
-Phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ
Một trong những quan điểm giáo dục mầm non là lấy trẻ làm trung tâm vì thế cần phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ. Điều này có nghĩa là đứa trẻ vào những tình huống có vấn đề, đặt ra cho trẻ những câu hỏi buộc trẻ phải tư duy, suy luận hoặc phán đoán.
Nguyên tắc này được xem là một trong những nguyên tắc quan trọng góp phần vào sự phát triển của trẻ. Phải phát triển hứng thú và nhu cầu nhận thức của trẻ,giúp cho quá trình hình thành biểu tượng toán thực sự có hiệu quả.