Nhờ sự thông minh và tài năng hiếm có, cậu đã cưới được vợ đảm, sau bao nhiêu gian khó cuối cùng người tốt sẽ gặp may mắn, người xấu sẽ bị trừng trị. Các bé hãy lắng nghe câu chuyện và rút ra bài học cho mình nhé.
Ngày xửa ngày xưa, có một đôi vợ chồng nông dân đi ở cho nhà một phú ông giàu có từ khi còn rất trẻ. Cả hai vợ chồng đều sống rất chăm chỉ và hiền từ nhưng đã ngoài 50 tuổi rồi mà mong mỏi mãi vẫn chưa có nổi một mụn con. Một ngày ngoài trời nắng như đổ lửa, người vợ vào rừng kiếm củi cho gia đình phú ông, bà khát khô cả cổ mà không làm sao tìm ra được chút nước để uống. Sau cùng khát quá đến nỗi hoa cả mắt, bà liều mình uống chút nước ở trong cái sọ người đặt dưới một gốc cây to trong rừng. Kì lạ thay, uống nước đến đâu, bà cảm thấy rất khoan khoái tới đó, mát lịm tới tận ruột gan. Trở về nhà, ít lâu sau bà hay tin mình mang thai, trớ trêu thay một thời gian sau thì chồng bà đột ngột qua đời. Qua 9 tháng 10 ngày mang nặng đẻ đau, bà sinh ra một cục thịt hết thức lạ lùng, nó tròn long lóc có hình dạng như cái sọ, có đầy đủ mặt mũi, miệng, tai, nhưng lại thiếu chân tay. Buồn phiền vì chồng bồng nhiên qua đời, lại sinh ra một thứ quái thai, bà đau lòng định mang con đi chôn sống. Nhưng bỗng cục thịt kì lạ cất tiếng gọi bà:
– Mẹ ơi! Con vẫn là con người, là con của mẹ đây. Mẹ đừng bỏ con đi mà khổ thân con lắm!
Bà rất hối hận và xúc động, vội ôm con vào trong lòng và nâng niu cho bú. Từ đấy bà đặt tên cho đứa con mình là Sọ Dừa.
Phú ông nghe tin bà sinh ra một quái thai liền bắt bà mang đi chôn sống, nhưng bà thương con nhất định không chịu. Ông ta sợ ảnh hưởng tới nhà mình nên đã nhẫn tâm đuổi bà ra ở chiếc lều tranh tại góc vườn. Hằng ngày Phú ông vẫn bắt bà phải đi làm cho nhà ông. Mỗi ngày đi làm về bà mang phần cho Sọ Dừa 1 nắm cơm. Cậu ăn vèo một cái là hết và lớn nhanh như thổi, mỗi ngày một thêm hiểu biết, khôn ngoan. Hàng xóm láng giềng lâu lâu cũng quen dần với hình dạng kỳ lạ của cậu và ngày một yêu quý Sọ Dừa hơn.
Có một chuyện mà người mẹ không hề biết,
khi bà rời nhà đi làm công cho phú ông thì Sọ Dừa biến thành một cậu bé rất khôi ngô, ngày nào cũng chăm chỉ quét dọn nhà cửa ngăn nắp đâu vào đấy. Xong xuôi đâu đó cậu lại chui vào cái sọ trong hình dạng xấu xí như cũ. Thời gian đầu bà mẹ nhận thấy điều kì lạ và theo dõi mãi nhưng không phát hiện được gì nên cũng dần cho qua.
Một tối hai mẹ con ngồi bên nhau, bà rầu rĩ tâm sự với Sọ Dừa rằng:
– Nhà người khác trong làng có con lên bảy lên tám là đã biết dắt bò dắt trâu đi chăn, con thì mẹ không trông đợi được gì! Phú ông có một đàn dê, cần tìm người nào đó mang đi chăn mà mẹ vẫn chưa hỏi được ai.
Sọ Dừa nói với mẹ:
– Mẹ ơi, việc chăn dê con có thể làm được mà, mẹ nói với Phú ông cho con đi chăn đi!
Thấy con quả quyết như vậy bà mẹ liền đi thưa chuyện với phú ông. Lúc đầu phú ông cũng không tin tưởng lắm nhưng vì hai mẹ con nhiệt tình thuyết phục nên cũng đồng ý cho cậu làm thử mấy hôm.
Người mẹ được phú ông đồng ý thì vui mừng về báo tin cho con. Quả đúng như lời Sọ Dừa đã nói, cậu không những chăn tốt mà còn chăn rất giỏi. Đàn dê của phú ông con nào con nấy ngày một thêm béo tốt, trong khi nuôi Sọ Dừa lại tốn rất ít, mỗi ngày cậu chỉ cần ăn hai nắm cơm rất nhỏ thôi.
Từ sáng đến chiều Sọ Dừa chăn dê ở tít tận dãy núi xa làng. Việc đem cơm, lão phú ông giao cho ba người con gái luân phiên nhau. Hai người chị lười thì thường để cơm ở xa rồi gọi Sọ Dừa tự lăn đến mà ăn. Còn cô gái út hiền lành tốt bụng thì đem đến tận nơi cho Sọ Dừa. Cũng chính vì thế mà cô đã khám phá được bí mật của Sọ Dừa, chàng không phải là người trần, chàng là người trời – một chàng trai khôi ngô, tuấn tú, tuổi chừng mười sáu, mười bảy. Mấy lần cô mang cơm tới nhưng Sọ Dừa không biết, cô thấy chàng nằm trên một cái võng đào mắc giữa hai cành cây, miệng thổi sáo, tiếng sáo khi bổng khi trầm, lúc khoan, lúc nhặt, làm cho cô gái trẻ cảm thấy bồn chồn, xao xuyến trong lòng.
Kể từ ngày đó, cô út đem lòng thầm yêu trộm nhớ chàng Sọ Dừa. Có đồ ăn thức uống gì ngon cô cũng để dành đem tới cho Sọ Dừa. Một hôm, Sọ Dừa đến tuổi lấy vợ bèn bàn với mẹ đi hỏi một trong ba người con gái phú ông cho mình. Bà mẹ đang ăn cơm cũng phải phì cười mà nói:
– Mày thì có ma nó lấy! Mình mẩy tròn trùng trục, chân tay chẳng có mà lại đòi lấy vợ.
Nhưng cũng như lần trước, Sọ Dừa tha thiết khẩn cầu, thúc giục mẹ ngày này qua ngày khác. Cuối cùng bà phải đánh bạo kiếm một buồng cau đến thưa chuyện với phú ông. Lão phú ông bĩu môi cười khẩy, rồi lên giọng nói với bà cụ:
– Mụ về bảo hắn nếu mà sắm sửa được cho đủ những lễ vật sau thì may ra ta sẽ gả cho một đứa: một chĩnh vàng cốm, mười tấm lụa đào, mười con lợn béo, mười vò rượu tăm. Lại phải dựng một căn nhà ngói năm gian, câu đầu bằng bạc, xà ngang bằng đồng.
Lão nhà giàu thì đắc ý chắc mẩm rằng mình thách như thế thì không đời nào hai mẹ con nghèo nứt đố đổ vách ấy lo toan cho nổi. Bà mẹ buồn rầu về báo tin, nhưng Sọ Dừa thì điềm nhiên bảo với mẹ rằng:
– Mẹ sang nói ngay với phú ông là con có đầy đủ các thứ ấy.
Bị bất ngờ không còn cách nào để chối từ, lão phú ông đành cho gọi ba cô con gái lên hỏi xem có đứa nào ưng thuận làm vợ Sọ Dừa không? Cô chị cả nghe xong chối đây đẩy. Cô thứ hai thì trả lời lấp lửng “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy”, đến cô con út, cô làm cả nhà ngạc nhiên khi gật đầu đồng ý:
– Con bằng lòng lấy anh Sọ Dừa ạ!
Con gái đã gật đầu, lão phú ông đành phải chấp nhận. Nhưng cả lão và bà mẹ Sọ Dừa đều phấp phỏng, không dám tin liệu Sọ Dừa có đủ các đồ lễ vật như đã hứa.
Sắp đến hạn mang lễ vật sang nhà gái mà bà mẹ vẫn chưa thấy gì ngoài túp lều tranh ở góc vườn. Sọ Dừa trấn an mẹ, bảo bà cứ yên tâm. Quả nhiên, sáng sớm hôm sau vừa tỉnh giấc, bà thấy mình đang nằm trên một chiếc giường có đủ chăn hoa, nệm gấm; chiếc lều tranh rách nát giờ biến mất thay vào đó là một tòa nhà ngói năm gian, cửa bức bàn, cột, xà đều trạm trổ, câu đầu bằng bạc, xà ngang bằng đồng đúng như lời thách của phú ông.
Bà mẹ rất ngạc nhiên cứ ngỡ như mình đang nằm mơ, nhưng thấy Sọ Dừa lăn đi lăn lại trong nhà để sai bảo những người giúp việc thì bà mới tin đây là sự thật.
Chàng vừa cất tiếng gọi, tức thì mấy chục người hầu hạ, cả nam lẫn nữ quần áo lộng lẫy đủ mầu sắc, từ nhà dưới chạy lên răm rắp làm theo lời sai bảo của Sọ Dừa.
Đến hẹn lại lên, cả đoàn nhà trai tưng bừng cờ hoa đem đủ lễ vật sang nhà gái đón dâu. Phú ông chẳng biết tính sao, đành phải nhận lễ vật và cho cô con gái út theo Sọ Dừa về làm vợ. Dân làng ai ai cũng ngạc nhiên với đám cưới này, hai cô chị trề môi diễu cợt, mắng nhiếc cô em út. Ngược lại, cô út tỏ ra rất vui và lúc nào cũng tươi cười với mọi người.
Chiều hôm ấy, dâu mới được đón về nhà. Cỗ bàn linh đình, bà con làng xóm chuyện trò như pháo ran. Tối đến khi nến đã thắp sáng trưng nhà trên nhà dưới thì không ai nhìn thấy Sọ Dừa đâu cả. Từ phòng bên một chàng trai tuấn tú khôi ngô cùng với cô dâu bước ra trong sự ngạc nhiên của mọi người. Chàng trai nói:
– Thưa các cụ cùng bà con hai họ, tôi là Sọ Dừa. Vợ chồng chúng tôi xin ra chào hai họ và cảm tạ bà con đã đến chia vui và giúp đỡ cho gia đình chúng tôi.
Bà mẹ ôm chầm lấy hay con nước mắt rơi lã chã vì vui mừng. Tin vui bay đi, khắp làng ai biết cũng đều mừng cho mẹ con Sọ Dừa, riêng có hai cô con gái lớn của phú ông thì chỉ có ghen tuông và tức tối.
Sau khi yên bề gia thất, Sọ Dừa ngày đêm ôn luyện và thi đỗ trạng nguyên. Chàng được nhà vua trọng dụng cho lên làm quan trạng. Sau khi mẹ già qua đời, quan trạng Sọ Dừa từ kinh đô về chịu tang được ít lâu thì nhà vua có chiếu cử chàng đi sứ. Trước khi đi, chàng đưa cho vợ một con dao, một hòn đá lửa và hai quả trứng gà, dặn vợ phải giắt luôn bên mình, khi gặp khó khăn sẽ phải dùng đến.
Hai cô chị dù thời gian trôi qua nhưng vẫn luôn ghen tị với em lấy được chồng tốt đẹp, giỏi giang, quyền cao chức trọng. Nhân lúc chồng em đi xa, một hôm hai cô chị rủ em út đi chơi thuyền trên sông gần biển, đợi cho thuyền trôi ra thật xa thì giấu hết máng chèo đi làm cho em không bơi vào bờ được và thuyền cô em bị đắm. Khi thuyền đã mất tăm mới giả vờ hô hoán, kêu cứu thì đã muộn.
Sau khi thuyền chìm, có một con cá kình lớn vô cùng há miệng nuốt chửng cả thuyền lẫn vợ Sọ Dừa vào bụng. Nhớ lại những gì Sọ Dừa dặn dò, cô rút dao rạch bụng cá, cá vẫy vùng một hồi rồi chết. Xác cá trôi dạt vào một hòn đảo hoang, cô khoét bụng cá chui ra. Đoạn cô xẻo thịt cá ra thành nhiều miếng nhỏ vừa ăn, phần thì phơi khô, phần thì muối mắm để ăn dần. Cô lại dùng dao đánh vào hòn đá chồng đưa để lấy lửa nấu ăn và sởi ấm. Hai quả trứng gà để trong bọc, đủ ngày đã nở thành hai con gà, một trống, một mái.
Ngày tháng trôi qua, cô út đã có cả một đàn gà sinh sôi nảy nở đông dần. Cô tiếp tục sống một mình trên hoang đảo kiên nhẫn chờ có thuyền đi qua để xin đi nhờ về đất liền.
Một buổi chiều khi đang nằm nghỉ thì cô nghe tiếng con gà trống gáy: “Ó ò o!… Phải thuyền quan Trạng rước cô tôi về!”. Cô chạy ra thì gặp một chiếc thuyền lớn, cắm cờ đuôi nheo tiến về phía đảo. Cô mừng quá vẫy tay liên hồi, thuyền đến gần thì thấy chồng mình là Sọ Dừa bước lên mui, vợ chồng gặp nhau mừng mừng tủi tủi không nói nên lời.
Sau khi nghe vợ kể lại đầu đuôi câu chuyện, Sọ Dừa thương vợ vô cùng và căm giận hai người chị gái, nhưng chàng vẫn bí mật không nói cho ai biết. Về đến quê nhà, Sọ Dừa bảo vợ lánh vào phòng trong rồi bày tiệc lớn mời cả nhà bố vợ và người dân trong lành tới dự. Hai cô chị được dịp thi nhau quần quần áo áo để gây sự chú ý với Sọ Dừa. Cả hai đều tranh nhau kể lể việc người em chết đuối là do không may.
Rượu uống được nửa tuần, Sọ Dừa đứng lên xin phép vào nhà đưa một người bạn ra chào hai chị và dân làng. Khi cô út theo chồng bước ra, mọi người kinh ngạc bàn tán xôn xao. Hai cô chị bụng dạ độc ác thấy em mình còn nguyên vẹn trở về thì rụng rời tay chân không nói được nửa lời. Quá xấu hổ, nhân lúc mọi người hướng về cô út, cả hai lén ra ngoài và trốn đi biệt xứ.